اره فلکه ای چیست و کاربرد آن در صنعت چوب

اره فلکه ای یا همان اره نواری یکی از دستگاه های رایج و اصلی در صنایع چوب ( نجاری ، مبلمان و … ) است. اره نواری در اندازه ، اسم و کاربرد های مختلف وجود داره . برای اولین بار در سال ۱۸۰۹ ایده ساخت اره فلکه ای توسط ویلیان نیوبری مطرح شد اما دستگاه اولیه اون مشکلاتی داشت.

یکی از مشکلات شایع در اره ساخته شده توسط ویلیام ، عمر کوتاه تیغه بود . در سال ۱۸۴۶ یک زن فرانسوی به نام آنه پالین ، تکنیکی جدید برای جوشکاری تیغه های اره فلکه ابداع کرد که تحولی در این صنعت و استفاده از دستگاه اره فلکه ای پدید آورد . او پس از این تغییر ، تولید و فروش عمده اره فلکه ای رو شروع کرد .

اره فلکه ای نجاری را می توان به دو مدل  افقی و عمودی ( ایستاده ) دسته بندی کرد.

اره فلکه ای افقی :

اره فلکه ای افقی در کارخانه های چوب بری و صنایع بزرگ استفاده میشه و قطر فلکه آنها از ۱۰۰ سانتی متر شروع و در قطر های بزرگتر موجود است . از این اره ها برای برش تنه های بزرگ قطور درخت به برش ها و الوار های کوچکتر استفاده می شود . تنه های درخت با استفاده از جک برقی یا هیدرولیکی بر روی خط برش قرار می گیرد و اوپراتور تیغه اره را بر روی تنه ی درخت با استفاده از موتور های الکتریکی به حرکت در می آورد . این اره ها با نام (( اره رام )) هم شناخته میشوند .

اره فلکه ای عمودی ( ایستاده ) :

اره فلکه ای عمودی در بیشتر کارگاه های صنایع چوب موجود است و بسیار عمومی تر از اره افقی است . این اره ها در اندازه های رومیزی ، برای برش چوب های نازک و سبک برای معرق کاری و در اندازه های بزگتر و تا قطر ۱۰۰ سانتی متر برای برش گردبینه های قابل حمل استفاده می شود . اره نواری های معمول در کارگاه های نجاری قطر ۶۰ یا ۸۰ میباشد .
اره های عمودی فلکه معمولا در کارگاه های چوب بری مورد استفاده قرار می گیرند و برای راه اندازی آن باید حتما برق ۳ فاز داشته باشید . اما  اره های ۶۰ یا ۸۰  با برق تکفاز هم  قابل راه اندازی هستند .

بدنه :

این اره های معمولا از بدنه یکپارچه چدنی ساخته شده اند . بدنه چدنی  بسیار سنگین است و این سنگینی از تکان خوردن اره در اثر برش و گردش موتور جلوگیری میکند . در برخی مدل های امروزی از بدنه آهنی هم استفاده میشود که بهتر است پایه های آن را به زمین پیچ کنید تا در اثر لرزش ، تنظیمات و دقت اره به هم نخورد .

فلکه ها :

قسمت بعدی اره ، فلکه های چدنی آن می باشد . دو فلکه در بالا و پایین اره وجود دارد . هر کدام از این فلکه ها با استفاده از محور و بلبرینگ به بدنه متصل شده اند . فلکه پایینی ثابت است اما فلکه بالایی به وسیله پیچ های تنظیمی که بر روی آن تعبیه شده است ، قابلیت حرکت به بالا و پایین و عقب و جلو دارد . حرکت بالا و پایین برای شل و محکم کردن تیغه است و حرکت عقب و جلو ، برای تنظیم تیغه با فلکه پایینی در نظر گرفته شده است.

الکترو موتور :

الکترو موتور به بدنه پیچ شده است و با استفاده از تسمه و فولی ، به فلکه پایینی ارتباط پیدا کرده میکند . اکتروموتور فلکه پایینی را به حرکت در می آورد و فلکه بالایی با کمک تیغه اره ، به حرکت در می آید . الکترو موتور ها در دو مدل تکفاز و سه فاز بر روی اره نواری ، قابلیت نصب دارند .

بخش ها حفاظتی :

تیغه به فلکه ها متصل می شود و با استفاده از الکترو موتور به چرخش در می آید و به اصطلاح دور میگیرد . برای حفاظت بدن و جان استاد کار در مقابل خروج احتمالی تیغه از فلکه یا شکستن احتمالی تیغه معمولا از حفاظ های فلزی و چوبی استفاده می کنند .
حفاظ فلزی بر روی فلکه ها قرار می گیرد و حفاظ های چوبی به صورت باکس در راستای مسیر حرکت تیفه نصب می شود و درپوش بر روی آن قرار می گیرد تا در صورت نیاز به تعویض تیغه ، درپوش ها باز شوند .
این حفاظ ها علاوه بر خاصیت ایمنی شان ، مانع پرتاب شدن خاک اره به فضای اطراف می شود .

در حفاظ سمت راستی اهرم ها و بلبرینگ هایی برای کنترل تیغه به عقب و جلو و چپ و راست به عهده دارند . که بنا به اندازه چوب و ضخامت آن قابل تنظیم است .

صفحه :

صفحه به تنهایی از چند بخش تشکیل شده است .

گونیا :

برای تنظیم زاویه و تنظیم عرض برش مورد استفاده قرار میگیرد . در مدل های جدید ، گونیای زاویه دار هم وجود دارد . یک گونیا برای برش های صاف و ثابت و گونیای دیگر برای برش های زاویه دار .

البته معمولا صفحه در برخی اره فلکه های کوچک ،قابلت چرخش به چپ و راست دارند و با این ترفند می توان برش های زاویه دار ایجاد کرد .

بر روی صفحه شیاری به صورت طولی وجود دارد که امکان نصب گونیا ی متحرک بر روی آن را دارید . همچنین شکافی روی صفحه ایجاد شده که به وسیله آن می توانید تیغه را به محل مورد نظر هدایت کنید .

نکته هایی که باید در مورد اره نواری بدانید :

همه ی اره فلکه های قسمت های گریس خور دارند و این قسمت ها را هر چند وقت یکبار گریسکاری کنید . ( با استفاده از پمپ گریس )
قبل از روشن کردن دستگاه ، از محکم بودن تیغه مطمئن شوید .
بعد از اتمام روز کاری , با استفاده از پیچ تنظیم فلکه بالایی ، تیغه را شل کنید تا در اثر انقباض و انبساط ، تیغه ترک نخورد .
همیشه الکترو موتور و سایر قسمت های اره را باد بگیرید و گردو خاک را از روی آن بردارید .
بعد از برشکاری در صورتی که دستگاه وکیوم ندارید ، خاک اره را از  روی زمین جمع کنید تا مشکلات تنفسی و بینایی ایجاد نکند .

تیغه اره فلکه ای

از چپ و راست و تیز بودن دندانه تیغه اطمینان حاصل کنید چون نبود چپ و راست مناسب در دندانه های تیغه موجب ایجاد فشار بیشتر بر روی تیغه و الکترو موتور می شود .
در هنگام برش از ماسک و عینک استفاده کنید .
در زمان تنظیم گونیا ، دستگاه را خاموش کنید.
زمانیکه دستگاه روشن است به هیچ عنوان در جهت گردش تیغه نایستید چون اگر تیغه پاره شود ، مانند شلاق به طرفی پرتاب میشود .

از برند های رایج و قدیمی اره فلکه ای در ایران میتوان به پروین ، سکساکی ، رمش ، هاکوپیان ، فولاد تبریز ، نمونه درخشان و …. نام برد .